گل سوسن چلچراغ نخستین گیاهی است که به عنوان میراث ملی در ایران به ثبت رسیده است
ویژگی های گیاه شناسی
---------------------------------------------------------------------------------------------
- درازا: نزدیک به یک متر
- نام بومی و ملی / چرایی نام گزاری: سوسن چلچراغ / از آنجا که شکوفههای این گل با رنگ سفید به صورت واژگون باز میشوند نام سوسن چلچراغی به خود گرفته است.انتهای گلبرگهای آن پوشیده از دانههای برجسته و پرچم های بسیار بلند است.
- تیره: لی لیوم Lilium
- نام علمی: Lilium ledebourii
- گل دهی: ماههای خرداد و اوایل تیر
رویشگاه بومی
---------------------------------------------------------------------------------------------------
این گیاه به طور خودرو در دو نقطه از جهان می روید که هر دو آن ها در رشته کوه البرز از فلات ایران جای گرفته اند:
- لنکران - تالش - جمهوری آذربایجان
- داماش - بخش عمارلو - استان گیلان - ایران
شناسایی علمی
------------------------------------------------------------------------------------------------
در سال ۱۳۵۴ گیاهشناسی به نام لدربوری در بخش عمارلو (گیلان) روستای داماش موفق به شناسایی این گونه نادر شد و پس از آن سوسن چلچراغ کانون توجهات داخلی گردید
اقدام ملی
-------------------------------------------------------------------------------------------------
پس از معرفی این گل به دولت ایران در همان زمان از سوی شورای عالی محیط زیست در زمره آثار زیست محیطی ملی کشور به ثبت رسید و طی این سالها رویشگاه سوسن چلچراغ در روستای داماش به مساحت ۴ هکتار تحت حفاظت قرار گرفته است.
سوسن چلچراغ به دلیل این همه زیبایی و ارزش، از سال ۱۳۵۵ رسماً توسط سازمان حفاظت محیط زیست مورد حفاظت قرار گرفت و در فهرست آثار ملی طبیعی کشور ثبت شده است . سوسن چلچراغ هنوز هم به طور کامل توسط سازمان حفاظت محیط زیست گیلان نگهداری میشود و با توجه به نادر بودن این گل ملی و ثبت شده در فهرست میراث طبیعی، سازمان محیط زیست اطراف این زمین را حصار کشی کرده و از آنجا که این منطقه جزء مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست کشور است هرگونه بهره برداری از آن تنها با مجوز رسمی از دفتر وزارت و بازرسی سازمان محیط زیست کشور ممکن خواهد بود.